Crypto en blockchain zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Maar blockchain is meer dan alleen de technologie achter cryptomunten als de Bitcoin en Ethereum. Als online database, waarin informatie decentraal, onvervalsbaar, transparant en traceerbaar wordt opgeslagen, kan blockchain veel breder worden ingezet om processen vlotter en veiliger te laten verlopen.
Om beter te kunnen begrijpen hoe blockchaingrootboeken werken, is het goed om eerst de modus operandi van traditionele grootboeken onder de loep te nemen. Al eeuwenlang is daarin sprake van een centrale autoriteit die de grootboeken beheert, controleert en er wijzigingen in aanbrengt. Daarbij valt te denken aan banken die databases gebruiken om er geldtransacties en -saldi van klanten in bij te houden of overheden die ze gebruiken om er grond- en huizenbezit in te registreren.
Traditionele grootboeken zijn dus gecentraliseerd door middel van een tussenpersoon – met volledige toegang tot en controle over het systeem – die bij elke transactie bemiddelt en door alle gebruikers wordt vertrouwd (waarbij gebruikers elkáár niet hoeven te kennen of te vertrouwen).
Blockchain biedt dezelfde functionaliteiten voor het bijhouden, controleren en bewerken van data als de traditionele grootboeken met één heel groot verschil: er is geen sprake meer van een centrale autoriteit die transacties op legitimiteit controleert. In plaats daarvan decentraliseert blockchain het grootboek door er gegevens in blokken in op te slaan die met elkaar zijn verbonden.
Wanneer een transactie of nieuw stukje data wordt ingevoerd in een blok wordt dit geverifieerd door een netwerk van computers die bekend staan als 'nodes'. Elk van deze nodes bevat een kopie van de blockchain en werkt samen om de integriteit ervan te waarborgen. Zodra een transactie is geverifieerd, wordt deze als een nieuw blok in een lange 'keten' van historische transacties en data toegevoegd aan de blockchain.
Hoewel blockchain zijn eigenlijke oorsprong al vindt in de jaren 90 (toen de Amerikaanse codeur Stuart Haber en de Amerikaanse wetenschapper W. Scott Stronetta in het document How To Time-Stamp a Digital Document als eerste schreven over een met cryptografie beveiligde keten van blokken) heeft blockchaintechnologie toch vooral bekendheid gekregen sinds het ontstaan van de Bitcoin.
Vandaag de dag is deze unieke technologie echter veel breder inzetbaar, waarbij onder meer valt te denken aan:
Hoewel blockchaintoepassingen nog niet op heel grote schaal plaatsvinden, wordt de technologie wel steeds meer én breder omarmd. Dat daarbij enerzijds overheden al langere tijd bezig zijn om wetten en regels die blockchaininnovaties belemmeren te versoepelen en anderzijds industrieën en bedrijven zich steeds bewuster worden van de voordelen van het integreren van blockchaintechnologie in systemen en processen zal de adoptie van blockchaintechnologie naar verwachting alleen maar doen groeien en versnellen.