.svg)
Door de coronacrisis zijn momenteel veel landsgrenzen gesloten, internationale toeleverings- en productieketens verstoord en handelsstromen opgedroogd. Het is de vraag wat dit alles straks voor invloed heeft op de economische (ont)globalisering.
Hoewel de wereldeconomie vooral de afgelopen decennia fors is geïnternationaliseerd, is globalisering niet enkel een recent fenomeen. Al in de 17e eeuw voeren schepen van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) immers via Kaap de Goede Hoop naar Azië om daar internationaal handel te drijven.
Niettemin draait échte economische globalisering om zowel de mate waarin, als de snelheid waarmee, internationaal zaken wordt gedaan. Op die manier bekeken is de wereldhandel in de afgelopen pakweg twintig jaar tot grote hoogte geëxplodeerd. Daar hebben meerdere factoren aan bijgedragen – variërend van gemakkelijker en goedkoper kunnen reizen en meer online verbondenheid tot steeds meer handelsovereenkomsten tussen landen en regio’s – die gecombineerd een economisch systeem hebben gecreëerd dat meer verweven is dan ooit.
Dat heeft de wereld veel voordelen gebracht, maar ook geleid tot verhoogde risico´s. Want hoewel globalisering heeft bijgedragen aan een wereldwijd hogere welvaartsstandaard en het zich sneller laten ontwikkelen van economieën, zijn tegelijkertijd de kansen op besmettingsgevaar flink toegenomen. Wat dat laatste aangaat waren eerder de kredietcrisis en de bankencrisis van 2008 al voorbeelden van financiële contagie, maar geldt de huidige coronacrisis ontegenzeggelijk als een gevaarlijke cocktail van zowel medische áls financiële besmetting. Niet alleen kon het coronavirus in deze zo geglobaliseerde tijd heel gemakkelijk en snel over de wereld verspreiden, maar werden door de coronamaatregelen ook de (overzeese) productie- en toeleveringsketens verbroken waardoor internationale handelsstromen tot stilstand kwamen.
Natuurlijk waren daar grotendeels redenen van overmacht debet aan, maar werd dit in bepaalde gevallen ook door hogerhand bepaald. Zo was China vóór de corona-uitbraak in Wuhan bijvoorbeeld goed voor de helft van de wereldwijde productie van mondkapjes, maar kocht de Chinese overheid meteen daarná de hele voorraad op voor gebruik in eigen land. En toen het virus zich vervolgens wijder over de wereld begon te verspreiden, stelden diverse landen exportverboden in van in eigen land ¬vervaardigde mondmaskers. En wat te denken van de beademingsapparatuur die een dochtermaatschappij van Philips in de VS maakt? Om een eventueel tekort daaraan op te vangen, heeft president Trump de Defence Production Act (in 1950 in het leven geroepen om tijdens de Korea-oorlog staal, dat voor de auto-industrie was bestemd, in beslag te kunnen nemen om tanks van te maken) van stal gehaald om de beademingsapparaten mee te kunnen opeisen voor de Amerikaanse markt.
Daarmee lijkt de ideologie achter de huidige globalisering – om productingrediënten en- componenten overal zo voordelig mogelijk vandaan te halen en in landen met de laagste arbeids- en productiekosten te assembleren om vervolgens de eindproducten, tegen door de jaren heen fors gedaalde transportkosten, ook nog goedkoop bij de eindklant af te kunnen leveren – plots wel zeer aan erosie onderhevig geworden.
Door de coronacrisis zullen politiek leiders en hun economisch adviseurs zich voortaan vaker en kritischer de vraag stellen of medicijnen, medische apparatuur en andere producten die door de verstoorde internationale toeleveringsketens zijn geraakt niet (weer) dichter bij huis, zo niet ‘in-house’, moeten worden gemaakt.
Dergelijke anti-globaliseringsgevoelens hadden overigens eerder hun intrede al gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan de handelsoorlog die Trump kort na zijn aantreden als president ontketende of de Brexit-keuze die de Britse regering haar bevolking in een referendum liet maken. Het zijn voorbeelden die illustreren dat het politiek-economisch speelveld al in het pre-coronatijdperk geleidelijk aan meer protectionistisch en nationalistisch van aard werd.
Of globalisering in nasleep van de coronacrisis volledig zal worden teruggedraaid, valt gezien de hoge mate van al verstrengelde economische belangen flink te betwijfelen, maar dat de viruspandemie de kwetsbaarheid en keerzijde van het wereldwijd georganiseerde en geïntegreerde economische systeem pijnlijk heeft blootgelegd staat buiten kijf. Het zou mij daarom dan ook niet verbazen wanneer uitbestedingen van productenfabricage en componentenassemblage aan het buitenland uiteindelijk wel in meerdere of mindere mate aan banden zullen worden gelegd.
De informatie op deze pagina is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De beloning van Hein Praats staat/stond/zal niet direct of indirect in relatie (staan) met zijn specifieke aanbevelingen of standpunten. Ondanks het feit dat Topfund alle zorgvuldigheid in acht neemt bij het samenstellen en onderhouden van deze pagina's, en daarbij gebruik maakt van bronnen die betrouwbaar geacht worden, kan Topfund niet instaan voor de juistheid, volledigheid en actualiteit van de geboden informatie . Indien u zonder verificatie of advies gebruikmaakt van de verstrekte informatie, doet u dat voor eigen rekening en risico . Aan de informatie op deze pagina's kunnen geen rechten worden ontleend. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Uw inleg kan minder waard worden.
